TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMUNA (TÜİK’E) GÖRE TÜRKİYE’NİN KIRMIZI ET ÜRETİMİ
Prof. Dr. Numan AKMAN Dr. Ayşe Övgü ŞEN
GİRİŞ
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) görev ve yetkileri başlığı altında yer verilen maddelerden dördüncüsü “Ülkenin ekonomi, sosyal konular, demografi, kültür, çevre, bilim ve teknoloji alanları ile gerekli görülen diğer alanlardaki istatistiklerini derlemek, değerlendirmek, analiz etmek ve yayımlamak.” şeklinde yazılmıştır1. Bu ve diğer maddelerde konu ile ilgili olarak; Türkiye'de diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla, dünyada da diğer ülkeler ve uluslar arası kuruluşlarla işbirliği sağlamak dahil, istatistiklerle ilgili hemen her görev TÜİK’e verilmiştir. Dolayısıyla hayvansal üretime ilişkin istatistiklerin hazırlanmasına yönelik yöntem belirlemek, verileri işlemek ve elde edilen sonuçları yayımlamak da TÜİK’in temel görevleri arasındadır. TÜİK, zaman zaman farklı isimlerle de olsa, bu görevi yaklaşık bir asırdır sürdürmeye çalış-maktadır. Kurum bu dönem içerisinde bir yandan yeni alanlarda istatistik toplamaya başlarken, diğer yandan da toplanan istatistiklere ilişkin yöntem ve kural değişiklikleri yapmıştır. Örneğin Türkiye'de kesilen ya da sağılan hayvan sayılarını hesaplama yöntemlerini zaman zaman değiştirmiştir. Hatta önemli görülen değişikliklerden hemen sonra, benimsenen yeni yol ya da kuralları esas alarak geçmiş yıllar için yeni değerler hesaplayıp, yayımlamıştır. Revizyon olarak adlandırılan bu uygulamanın son örneklerinden biri, Türkiye kırmızı et üretimine uygulanmış ve sonuçlar Mayıs 2022’de yayımlanmıştır2. Bu konuyla ilgili haber bülteninde revizyona ilişkin bilgilere ek olarak, hem 2 yıl (2020 ve 2021) yayımlanmayan, hem de 2001-2019 dönemi için revize edilmiş kırmızı et üretimi değerlerine yer verilmiştir.
Aşağıda önce bir memeli (sığır, manda, koyun, keçi) populasyonunda et üretiminin nasıl tahmin edilebileceği anlatılacak, ardından da TÜİK tarafından gerçekleştirilen revizyon ve sonuçları değerlendirilecektir. Bunlara ek olarak TÜİK tarafından yayımlanan yeni ve eski üretim miktarları, kesilen hayvan sayıları ve karkas ağırlıkları karşılaştırılacak ve yapılan revizyonun, kırmızı et üretimine etkili unsurlardan; kasaplık güç, kesim oranı ve değişim hızına etkileri üzerinde durulacaktır.
YAZININ TAMAMI İÇİN TIKLAYINIZ...